Πως να μείνεις παραγωγικός όταν δουλεύεις από το σπίτι.

Τα μέτρα που παίρνουμε για να αντιμετωπίσουμε τον κορονοϊό φέρνουν μια νέα τάξη πραγμάτων (ναι, το είπα) στην καθημερινότητά μας.

Αλλά, πόσο αλλάζει η ζωή μας; Ας πούμε ότι μπορούμε να τη χωρίσουμε σε κάποιους βασικούς πυλώνες. Αυτοί είναι:

• Η εργασία μας.
• Η προσωπική καθημερινότητα.
• Η σωματική (και ψυχική) υγεία.
• Οι ανθρώπινες σχέσεις μας.
• Οι (μακροπρόθεσμοι) στόχοι μας.

Δεν είναι τυχαίο το ότι η εργασία έρχεται συχνά πρώτη, αφού το _πω_ς πηγαίνει (ή οι συνθήκες της), μπορούν να επηρεάσει δυσανάλογα πολύ και τα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής μας.

Με αυτό σαν βάση, λοιπόν, είναι σημαντικό να βρούμε τα σωστά εργαλεία για να παραμείνουμε παραγωγικοί και υγιείς στις νέες συνθήκες.

Γι' αυτό, σε αυτό το άρθρο, μαζεύω μερικά tips για το πως μπορούμε να κρατήσουμε την παραγωγικότητά μας ψηλά, ακόμη κι αν μείνουμε "κλεισμένοι" σε ένα σπίτι για αρκετό καιρό.

Πως να μείνεις παραγωγικός στην καραντίνα.

1. Οργάνωσε τον χώρο σου για εργασία

Πολλοί βρίσκουν τη δουλειά από το σπίτι distractive: Είναι πολύ εύκολο να κάνεις διαλείμματα στον καναπέ σου, ή να καίγεσαι στο YouTube και τα social media, αντί να focusάρεις στη δουλειά.

Η δουλειά από το σπίτι απαιτεί πειθαρχία. Εάν πριν βασιζόσουν στην “ντροπή” μπροστά στους συνεργάτες σου για να συγκεντρώνεσαι, τώρα θα πρέπει να βρεις το κίνητρο μέσα σου.

Η πειθαρχία ξεκινάει με το να αποδεχτείς ότι, εκ φύσεως, ΔΕΝ έχεις πειθαρχία. Εννοώ, πρέπει να αποδεχτείς ότι ο καναπές και το “ξύσιμο” θα είναι πάντα γοητευτικά, σαν ζαχαρωτά σε έναν μικρό μπουλάκο. Πρέπει να αποδεχτείς ότι αν προσπαθήσεις να δουλέψεις με το Playstation δίπλα σου, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα σε αποσπάσει.

Το κόλπο που εγώ χρησιμοποιώ, είναι να φτιάξω το περιβάλλον μου, ώστε να μειώσω όσο το δυνατόν τα distractions. Εκμεταλλεύομαι, δηλαδή, τον χώρο, σαν ένα “σύστημα παραγωγικότητας”.

Όταν λέω “σύστημα”, εννοώ μια σειρά από επιλογές για το περιβάλλον μας, που θα μας παρακινούν προς τους στόχους μας αυτόματα.

Όταν προσπαθούμε να αλλάξουμε τις συνήθειές μας, μπορούμε είτε να πηγαίνουμε συνεχώς κόντρα σε distractions, σαμποτάροντας ουσιαστικά τον εαυτό μας, ή μπορούμε να βγάλουμε τα distractions από τη μέση και να βάλουμε στη θέση τους θετικά κίνητρα.

Εάν, για παράδειγμα, δεν έχουμε στο σπίτι μας κάποιο άνετο σημείο για να δουλέψουμε, θα βρισκόμαστε σε μια συνεχή κόντρα με την ανάγκη μας άραγμα στον καναπέ.

Αν, όμως, οργανώσουμε τον χώρο μας, π.χ. βάζοντας ένα τραπεζάκι σε μια γωνιά που θα είναι το γραφείο μας, ή αν έχουμε ολόκληρο δωμάτιο σαν γραφείο, χωρίς τηλεοράσεις και κόσμο, θα είναι πολύ πιο εύκολο να συγκεντρωθούμε.

Ακόμη, εάν το γραφείο με τον υπολογιστή είναι το πιο άνετο και ευχάριστο σημείο του σπιτιού, με έναν ωραίο καφέ δίπλα από το πληκτρολόγιο και με ωραία θέα στο παράθυρο, θα σε τραβάει να πας και να κάνεις τη δουλειά σου. Θα αποτελεί, δηλαδή, κίνητρο.

Το να υπάρχει ένας συγκεκριμένος χώρος για δουλειά είναι το βασικότερο σύστημα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμη και ότι το τραπέζι της κουζίνας θα γίνεται γραφείο για κάποιες ώρες, σε συνεννόηση πάντα με την υπόλοιπη οικογένεια.

2. Κόψε τα ψηφιακά distractions

Το να καιγόμαστε στο Instagram έχει πλάκα για ένα μισάωρο, αλλά είναι εύκολο να σπαταλήσεις τις μέρες σου βλέποντας το τίποτα, ξανά και ξανά - και στο τέλος να βγεις χαμένος από το κλείσιμο στο σπίτι.

Κάθε εθιστική εφαρμογή στο κινητό σου, αποτελεί ένα ακόμη σαμποτάζ μπροστά στα πράγματα που θα ήθελες πραγματικά να κάνεις για να εκμεταλλευτείς τον χρόνο που προσφέρουν οι νέες συνθήκες.

Δεν λέω να κλείσεις τα προφίλ σου. Απλά σβήσε τα εθιστικά apps από το κινητό σου και μπες μια στο τόσο από τον browser.

Η άσε το κινητό μακριά σου, μέχρι να τελειώσεις με όλα όσα είχες στόχο για τη μέρα.

3. Βάλε (πολύ) ξεκάθαρους στόχους

Το έχουμε πει ξανά και ξανά: Όταν δεν υπάρχει πολύ συγκεκριμένος στόχος, δεν βγαίνει καμία σοβαρή δουλειά.

Για να ξεκινήσουμε την πορεία μας για το επόμενο τρίμηνο, πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε για το ποιοί είναι οι στόχοι μας.

Θυμήσου: Στόχοι που είχαμε προηγουμένως μπορεί να μην έχουν νόημα πια. Αν, ας πούμε, ήθελες να τρέχεις σε συνεντεύξεις για να βρεις δουλειά, καλό είναι να αναθεωρήσεις με τα νέα δεδομένα.

Αντίστοιχα, αν ο φόρτος εργασίας σου είναι λιγότερος, μπορεί να ανοίγεται ευκαιρία για κάποιον άλλο στόχο που είχες, όπως το να μάθεις καλά μια ξένη γλώσσα.

Δεν χρειάζεται να είμαστε υπερβολικοί. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να αποφασίσουμε με ποιό αποτέλεσμα θα είμαστε χαρούμενοι αν θα το έχουμε καταφέρει στο τέλος της καραντίνας.

Δεν μπορεί να είναι δέκα μεγάλοι στόχοι ταυτόχρονα. Πρέπει να έχει επαφή με την πραγματικότητα.

Όλο αυτό γίνεται καλύτερα σε χαρτί. Παίρνεις ένα καλό τετράδιο, γράφεις τις ευθύνες και τους στόχους σου με σειρά προτεραιότητας και μετά τα milestones που θέλεις να έχεις καταφέρει στους επόμενους μήνες.

Με βάση τα μηνιαία milestones, ξεκινάς την κάθε εβδομάδα σου φτιάχνοντας ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα που οδηγεί ένα βήμα προς το milestone του μήνα.

4. Φτιάξε ένα τυπικό ωράριο

Έχοντας τους στόχους και τα milestones γραμμένα, έχεις ήδη μια κατεύθυνση. Το επόμενο στη σειρά, είναι να ορίσεις μια δομή στη μέρα που θα κρατάει τον ρυθμό.

Σε περίπτωση που κάποιος δουλεύει ως υπάλληλος εξ’ αποστάσεως, πιθανότατα θα έχει ήδη κάποιο ωράριο. Εάν όμως κανείς είναι αυτοαπασχολούμενος, φοιτητής, ή απλά έχει τους προσωπικούς του στόχους, το πρόγραμμα είναι απόλυτα δική του ευθύνη.

Όταν λέμε “είσαι αφεντικό του εαυτού” σου, εννοούμε πως πρέπει να κάνεις και το “κακό αφεντικό” στον εαυτό σου.

Είναι σημαντικό, δηλαδή, να υπάρχει πειθαρχία στο πρόγραμμα: Ξύπνα μια συγκεκριμένη ώρα, βγάλε το οχτάωρο της εργασίας σου (όποια κι αν είναι αυτή) και γύρω από αυτό βάλε το μαγείρεμα, την ξεκούραση και τις ώρες με την οικογένεια.

Όσο πιο καλά ακολουθούμε ένα σταθερό, καθημερινό ωράριο, τόσο πιο δυνατά θα στήσουμε μια υγιή ρουτίνα, ένα σύστημα παραγωγικότητας που θα μας κρατάει σε εγρήγορση ακόμη κι αν ο κόσμος γύρω μας έχει μπει σε καραντίνα.

5. Βάλε όρια στη δουλειά σου

Ένα (περίεργο) πρόβλημα το οποίο έχω αντιμετωπίσει ως αυτοαπασχολούμενος και remote worker, ήταν ότι συχνά δεν μπορούσα να σταματήσω να δουλεύω.

Φυσικά, ήταν η δική μου δουλειά και άρα δεν σταματούσε να με αφορά ποτέ. Αλλά ακόμη κι αν δουλεύεις για άλλον, όταν το κάνεις από το σπίτι μπορεί εύκολα να σε πάρει η μπάλα και να τραβήξεις τη δουλειά βαθιά μέσα στη νύχτα.

Αυτό είναι μεγάλο λάθος: Μπορεί στην αρχή να αισθάνεσαι πολύ παραγωγικός, αλλά σύντομα καταλήγεις να βαρέσεις burnout.

Η δουλειά από το σπίτι, δεν έχει όλα τα φυσικά όρια ενός δημόσιου γραφείου, που κάποια στιγμή ο κόσμος φεύγει και τα φώτα κλείνουν. Στην δουλειά από απόσταση, ακόμη και το πότε σταματάει κανείς είναι ευθύνη του ίδιου.

Για να νιώθεις καλά, πρέπει να είσαι τυπικός με το ωράριο που αποφάσισες. Ας πούμε, μεγάλα διαλείμματα στη μέση της μέρας μπορεί να σε αναγκάσουν να δουλεύεις μέχρι πολύ αργά, πράγμα που δεν φέρνει ισορροπία. Η το να ξυπνάς πολύ νωρίς, μπορεί να μην έχει νόημα, εφόσον δεν χρειάζεται πια να πηγαίνεις στη δουλειά σου.

Γι’ αυτό χρειάζεται το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που είπα και στην αρχή, το οποίο δεν πρέπει να είναι ευαγγέλιο, αλλά μια βάση που ανάλογα με το πως πηγαίνουν οι μέρες θα πρέπει να αλλάζει και να βελτιώνεται.

Σίγουρα, πρέπει να υπάρχει ένα όριο στην μέγιστη ώρα, όπως ότι μετά τις 6 το απόγευμα σταματάει υποχρεωτικά η δουλειά. Εάν έχει μείνει κάποιο task, σχεδόν πάντα μπορεί να λυθεί την επόμενη μέρα. Χρόνος υπάρχει (πια)…

Αντίστοιχα, τα Σαββατοκύριακα συνεχίζουν να υπάρχουν και θα πρέπει να είναι ιερά: να είναι μέρες χωρίς σκέψεις για τη δουλειά. Αυτό δίνει πολύτιμο αέρα στο μυαλό, ώστε να μπορείς να συνεχίσεις αποδοτικά την υπόλοιπη εβδομάδα.

Οπότε, για να μείνουμε παραγωγικοί, χρειαζόμαστε:

• Μια λίστα με τους στόχους του τριμήνου: Τι ακριβώς θέλουμε να έχουμε πετύχει μέχρι τα τέλη του Απρίλη, του Μάη και του Ιούνη. Χωρίς συγκεκριμένο στόχο, η προσπάθεια συνήθως πάει χαμένη.
• Μια λίστα με τους εβδομαδιαίους στόχους που θα βγάζουμε στην αρχή κάθε εβδομάδας.
• Ένα πρόγραμμα με συγκεκριμένες ώρες για δουλειά, το οποίο θα ακολουθούμε και θα το επικοινωνήσουμε σε όσους μοιράζονται το σπίτι μαζί μας.
• Πειθαρχία στο να ακολουθούμε τα παραπάνω, που έρχεται με τακτική κριτική στον εαυτό μας (πήγαν τα πράγματα όπως τα περιμέναμε; αν όχι, γιατί;) και ευελιξία στο να αλλάξουμε κάτι αν δεν λειτουργεί.

Μετά, πρέπει να στήσουμε κάποια συστήματα που βοηθούν την παραγωγικότητα:

• Να ξεκινάμε μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα στον προσωπικό μας χώρο που είναι οργανωμένος για δουλειά.
• Εάν δουλεύουμε με ομάδα, να ακολουθούμε ένα κοινό πρόγραμμα, ακόμη και από απόσταση.
• Ακόμη, να κρατάμε συνεχή επαφή με τους συνεργάτες μας με εργαλεία όπως το Slack, το Microsoft Teams, το Trello ή με προκαθορισμένα video-calls σαν meeting τουλάχιστον στην αρχή και το τέλος της μέρας.
• Εάν δεν έχουμε ομάδα, να φτιάξουμε μια, με κοινό πρόγραμμα. Υπάρχει άλλος στο ίδιο σπίτι που μένεις που πρέπει να κρατάει ένα καθημερινό πρόγραμμα; Η ίσως κάποιος φίλος σου (online); Μπορείτε να οργανωθείτε σαν ομάδα και να ακολουθείτε το ίδιο ωράριο μένοντας σε επικοινωνία, ακόμη κι αν δεν δουλεύετε στο ίδιο πράγμα. Η ευθύνη που έχει ο ένας στον άλλον, μας κρατάει σοβαρούς μπροστά στο κοινό πρόγραμμα.
• Το να μεταφέρουμε στο σπίτι συνήθειες που είχαμε πριν από έξω. Πχ. Μπορούμε να αντικαταστήσουμε τον καφέ που παίρναμε πακέτο, με κάποια μηχανή με κάψουλες. Προσωπικά, κάνει τεράστια διαφορά το να ξεκινάω τη δουλειά μου στο σπίτι με έναν ωραίο freddo.

Και τέλος, να μην επιτρέψουμε σε προφανή distractions να μας καίνε τον πολύτιμο χρόνο:

• Κάνουμε δύσκολη την πρόσβαση στα περισσότερα social media: Για μένα, καλύτερη λύση, είναι να σβήσω τις εφαρμογές από το κινητό μου, ώστε να μην μπαίνω σαν συνήθεια στο instagram κάθε λεπτό που νιώθω λίγη βαρεμάρα. Έτσι, μπορώ το βράδυ, όταν θέλω να χαλαρώσω, να μπω λίγο από τον browser και απλά να ρίξω μια ματιά στα story των φίλων μου - που ξαναλέω, και να μην τα δω, δεν χάνω και τίποτα.
• Δεν βλέπουμε όλη μέρα ειδήσεις: Αυτόν τον καιρό, μιλάνε 99% για τον κορονοϊό και, προφανώς, επαναλαμβάνουν τα ίδια πράγματα για να γεμίζουν τον χρόνο. Το να μάθεις μια είδηση είναι καλό. Το να σπαταλήσεις 5 ώρες, να ακούς την υπερανάλυση της είδησης από πάνελ, είναι χάσιμο χρόνου. Και στο τέλος-τέλος, οι πολλές ειδήσεις, προκαλούν και περισσότερο άγχος από ότι χρειάζεται.
• Επικοινωνούμε τον σκοπό μας στους ανθρώπους γύρω μας: Με την οικογένεια και τους συγκατοίκους μας, θα πρέπει πια να μοιραστούμε πολλές ώρες και τον ίδιο χώρο. Όταν, όμως, θέλεις να κάνεις τη δουλειά σου, δεν μπορείς να έχεις την μάνα σου πάνω από το κεφάλι σου να σε ρωτάει συνέχεια αν “θες να φας κάτι” ή τον/την σύντροφό σου να σου δείχνει memes. Γι’ αυτό, αν μπορούμε να έχουμε το δικό μας δωμάτιο, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τις ώρες που δεν θέλουμε να μας ενοχλούν, ενώ εάν δεν υπάρχει διαθέσιμο δωμάτιο, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε το ότι κάποιες ώρες, χρειαζόμαστε την ησυχία μας.